Terapia SI
Dla kogo terapia SI?
Integracja sensoryczna jest jedną z najnowocześniejszych i skutecznych metod stosowanych w terapii dzieci i młodzieży, u których obserwuje się trudności w zakresie:
- opanowywania umiejętności szkolnych (trudności z czytaniem, pisaniem, ortografią, kłopoty z zapamiętywaniem i motywacją do uczenia się);
- nadwrażliwości na ruch (negatywna reakcja na ruch, niepewność grawitacyjna, choroba lokomocyjna)
- umiejętności ruchowych (słaba koordynacja ruchowa, opóźniony rozwój ruchowy, trudności z utrzymaniem równowagi);
- problemów emocjonalnych (nadmierna wrażliwość, nerwowość, kłopoty z koncentracją uwagi);
- opóźnionego rozwoju mowy;
- nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD), zaburzeń uwagi (ADD);
- nadwrażliwości lub zbyt małej wrażliwości na różne bodźce sensoryczne;
NALEŻY PAMIĘTAĆ,ŻE ZABURZENIA INTEGRACJI SENSORYCZNEJ NIE SĄ PROBLEMEM WIEKU ROZWOJOWEGO, Z KTÓREGO SIĘ NIE WYRASTA.
OSOBY NIE OBJĘTE TERAPIĄ BĘDĄ SIĘ BORYKAĆ Z PROBLEMAMI Z NICH WYNIKAJĄCYMI RÓWNIEŻ W ŻYCIU DOROSŁYM.
WSKAŹNIKI ZABURZEŃ
- Wskaźniki zaburzeń u niemowląt i małych dzieci
- Wskaźniki zaburzeń u dzieci w wieku przedszkolnym
- Wskaźniki zaburzeń u dzieci w wieku szkolnym
WSKAŹNIKI ZABURZEŃ
Wskażniki zaburzeń u niemowląt i małych dzieci.
Dziecko:
- ma trudności ze spaniem (trudności w zasypianiu, częste wybudzenia w nocy, kłopoty z ponownym zaśnięciem),
- ma trudności z jedzeniem (trudności ze ssaniem, gryzieniem, z samodzielnym przełykaniem pokarmów i piciem, ograniczanie się do określonych pokarmów),
- występują opóźnienia w rozwoju tzw.kamieni milowych-opóźnienia w siadaniu, raczkowaniu (czasami pomijany jest ten etap), stawianie pierwszych kroczków, wypowiadanie pierwszych słów,
- dziecko irytuje zmiana ubrania lub preferuje określony rodzaj materiałów, ubrań,
- unika manipulacji przedmiotami, zabawkami (zwłaszcza tymi wymagającymi precyzji, zręczności) , niewłaściwie czy wręcz dziwacznie trzyma różne przedmioty codziennego użytku,
- nie lubi być przytulane,
- nie umie się samo uspokoić (np.przez ssania palca, smoczka)
- jest ospałe, ociężałe ruchowo lub nadmiernie aktywne, ruchliwe,
- ma słabe wyczucie odległości - często staje zbyt blisko innych ludzi czy przedmiotów,
- potyka się i upada częściej niż rówieśnicy, często ma siniaki,
- występuje opóźniona lub mało widoczna reakcja na ból,
- ma wady postawy lub obniżone napięcie mięśniowe (szybko się męczy),
- przejawia duży lęk przed upadkiem lub wysokością,
- nie znajduje przyjemności w zabawach na świeżym powietrzu,
- kiedy próbujemy pomóc dziecku w przyjęciu jakiejś pozycji ciała wydaje nam się ono bezwładne, ciężkie lub sztywne,
- cierpi na chorobę lokomocyjną.
NALEŻY PAMIĘTAĆ,ŻE ZABURZENIA INTEGRACJI SENSORYCZNEJ NIE SĄ PROBLEMEM WIEKU ROZWOJOWEGO, Z KTÓREGO SIĘ NIE WYRASTA.
OSOBY NIE OBJĘTE TERAPIĄ BĘDĄ SIĘ BORYKAĆ Z PROBLEMAMI Z NICH WYNIKAJĄCYMI RÓWNIEŻ W ŻYCIU DOROSŁYM.
WSKAŹNIKI ZABURZEŃ
Wskaźniki zaburzeń u dzieci w wieku przedszkolnym.
Dziecko:
- często potyka się, obija o przedmioty i upada częściej niż rówieśnicy, często ma siniaki, jest niezgrabne ruchowo, ma słabą równowagę, podczas dłuższego siedzenia ma trudności z utrzymaniem głowy w pozycji pionowej, podpiera ją ręką, kładzie się na stoliku itp.
- ma trudności z opanowaniem treningu czystości,
- źle znosi mycie twarzy, włosów, źle toleruje czesanie , podczas mycia zębów miewa odruch wymiotny,
- nie lubi być przytulane,
- nie lubi pewnych ubrań, drażnią go metki,
- jest nadwrażliwe na hałas –zatyka uszy lub samo hałasuje-śpiewa, mruczy pod nosem,
- jest nadwrażliwe na pewne zapachy,
- jest ospałe, ociężałe ruchowo lub nadmiernie aktywne, ruchliwe,
- nie zwraca uwagi na skaleczenia, otarcia,
- nowych aktywności fizycznych tj.: jazda na rowerze, pływanie uczy się długo i z mozołem, a czasem mimo wysiłku nie udaje mu się ich opanować,
- unika nowych, nieznanych zabaw ruchowych,
- szybko przechodzi od płaczu do śmiechu, ma nagłe napady złości,
- ma trudności ze zrozumieniem poleceń,
- opóźnienia w rozwoju mowy, kłopoty z artykulacją,
- ma trudności ze skupieniem się na jednej czynności,
- unika lub ma trudności z opanowaniem czynności jak: zakładanie, zdejmowanie butów, zapinanie butów, rysowanie, lepienie, wycinanie, kalkowanie,
- ma słabe wyczucie odległości - często staje zbyt blisko innych ludzi czy przedmiotów,
- gdy pracuje nie pozwala innym stać obok siebie i przyglądać się,
- częściej niż inne dzieci w jego wieku odwraca znaki graficzne (cyfry, litery),
- nie ma dominacji jednej ręki i żadna nie jest dostatecznie sprawna,
- często myli stronę prawą i lewą, w obrębie własnego ciała, w otaczającej przestrzeni,
- przejawia duży lęk przed upadkiem lub wysokością,
- dziecko nie znajduje przyjemności w zabawach na świeżym powietrzu,
- niewłaściwie czy wręcz dziwacznie trzyma różne przedmioty codziennego użytku,
- ma kłopoty z samodzielnym ubieraniem się (zapinaniem guzików, sznurowaniem butów),
- ma problemy w samodzielnym myciu się, korzystaniu z toalety,
- ruchy dziecka są niezgrabne - zbyt zamaszyste, kanciaste,
- w porównaniu do innych dzieci czy wymogów sytuacji porusza się zbyt szybko lub za wolno,
- często chodzi na palcach,
- jest nadwrażliwe emocjonalnie, często się obraża,
- dziecko trudno jest skłonić do współpracy z dorosłym lub współdziałania z innymi dziećmi,
- kiedy próbujemy pomóc dziecku w przyjęciu jakiejś pozycji ciała wydaje nam się ono bezwładne, ciężkie lub sztywne,
- podczas gimnastyki lub rytmiki wielu ćwiczeń nie jest w stanie wykonać, podobnie podczas swobodnych zabaw ruchowych - nie może dotrzymać kroku rówieśnikom,
- cierpi na chorobę lokomocyjną.
NALEŻY PAMIĘTAĆ,ŻE ZABURZENIA INTEGRACJI SENSORYCZNEJ NIE SĄ PROBLEMEM WIEKU ROZWOJOWEGO, Z KTÓREGO SIĘ NIE WYRASTA.
OSOBY NIE OBJĘTE TERAPIĄ BĘDĄ SIĘ BORYKAĆ Z PROBLEMAMI Z NICH WYNIKAJĄCYMI RÓWNIEŻ W ŻYCIU DOROSŁYM.
WSKAŹNIKI ZABURZEŃ
Wskaźniki zaburzeń u dzieci w wieku szkolnym.
Dziecko:
- ma trudności z koncentracją uwagi, trudno się koncentruje, a łatwo rozprasza,
- nie lubi być przytulane,
- nie lubi pewnych ubrań, drażnią go metki,
- jest nadwrażliwe na hałas –zatyka uszy lub samo hałasuje-śpiewa, mruczy pod nosem,
- jest nadwrażliwe na pewne zapachy,
- nie może usiedzieć w miejscu, jest wciąż w ruchu, wstaje podczas lekcji,wierci się w ławce lub jest ospałe,prowadzi siedzący tryb życia,
- ma trudności z czytaniem (zwłaszcza głośno), zdarza się, że dziecko zaczyna czytać wyrazy od końca,
- ma kłopoty z pisaniem (pisze wolno, nie mieści się w liniaturze, ma nieprawidłowy chwyt ołówka, długopisu itp. ma trudności w przepisywaniu, przerysowywaniu z tablicy,częściej niż inne dzieci w jego wieku odwraca znaki graficzne (cyfry, litery),
- ma kłopoty z cięciem nożyczkami, rysowaniem po śladzie, kalkowaniem,
- nie ma dominacji jednej ręki i żadna nie jest dostatecznie sprawna,
- mowa często jest niewyraźna, myli słowa podobne do siebie,
- przyjmuje nieprawidłową postawę przy biurku, podczas dłuższego siedzenia ma trudności utrzymaniem głowy w pozycji pionowej, podpiera ją ręką, kładzie się na stoliku itp.
- jest niezdarne ruchowo, często potyka się,
- wolno wykonuje zadania, często jest ostatnie w grupie,
- ma wady postawy lub obniżone napięcie mięśniowe /szybko się męczy/,
- źle toleruje czesanie, mycie głowy, podczas mycia zębów miewa odruch wymiotny,
- ma słabe wyczucie odległości - często staje zbyt blisko innych ludzi czy przedmiotów,
- potyka się i upada częściej niż rówieśnicy, często ma siniaki,
- gdy pracuje nie pozwala innym stać obok siebie i przyglądać się,
- często myli stronę prawą i lewą, w obrębie własnego ciała, w otaczającej przestrzeni,
- przejawia duży lęk przed upadkiem lub wysokością,
- dziecko nie znajduje przyjemności w zabawach na świeżym powietrzu,
- niewłaściwie czy wręcz dziwacznie trzyma różne przedmioty codziennego użytku,
- ma kłopoty z samodzielnym ubieraniem się /zapinaniem guzików, sznurowaniem butów/,
- ruchy dziecka są niezgrabne - zbyt zamaszyste, kanciaste,
- w porównaniu do innych dzieci czy wymogów sytuacji porusza się zbyt szybko lub za wolno,
- często chodzi na palcach,
- jest nadwrażliwe emocjonalnie, często się obraża,
- dziecko trudno jest skłonić do współpracy z dorosłym lub współdziałania z innymi dziećmi,
- kiedy próbujemy pomóc dziecku w przyjęciu jakiejś pozycji ciała wydaje nam się ono bezwładne, ciężkie lub sztywne,
- podczas gimnastyki lub rytmiki wielu ćwiczeń nie jest w stanie wykonać, podobnie podczas swobodnych zabaw ruchowych - nie może dotrzymać kroku rówieśnikom,
- nowych aktywności fizycznych tj.: jazdy na rowerze, pływania uczy się długo i z mozołem, a czasem mimo wysiłku nie udaje mu się ich opanować,
- cierpi na chorobę lokomocyjną.
NALEŻY PAMIĘTAĆ,ŻE ZABURZENIA INTEGRACJI SENSORYCZNEJ NIE SĄ PROBLEMEM WIEKU ROZWOJOWEGO, Z KTÓREGO SIĘ NIE WYRASTA.
OSOBY NIE OBJĘTE TERAPIĄ BĘDĄ SIĘ BORYKAĆ Z PROBLEMAMI Z NICH WYNIKAJĄCYMI RÓWNIEŻ W ŻYCIU DOROSŁYM.
Diagnoza i terapia zaburzeń integracji sensorycznej
Diagnoza zaburzeń procesów integracji sensorycznej jest złożonym procesem, na który składają się różne elementy:
- Obserwacja Kliniczna – zestaw ćwiczeń, dzięki którym można sprawdzić m.in. napięcie mięśniowe, przetrwałe odruchy, planowanie ruchu, lateralizację
- Standaryzowane Testy Południowokalifornijskie – obejmują badanie takich funkcji jak: percepcja wzrokowa, motoryka, testy sensomotoryczne
- Wywiad
- Kwestionariusz Rozwoju Sensomotorycznego
- Obserwacja swobodnej zabawy dziecka
Obserwacja Kliniczna i Testy Południowokalifornijskie(SCSIT) są standaryzowane dla grupy dzieci w normie intelektualnej, bez stwierdzonych wad wrodzonych i chorób somatycznych w wieku od 4 lat do 8 lat i 11 miesięcy.
Diagnozę stawia się przeważnie w trakcie 2-3 spotkań, trwających około 45-60 minut. Składa się na to rozmowa z rodzicem/rodzicami polegająca na przeprowadzeniu badań kwestionariuszowych oraz wywiadzie dotyczącym przebiegu ciąży, porodu, rozwoju dziecka itp. oraz spotkanie z dzieckiem, w czasie którego przeprowadzane są testy i próby kliniczne.
O celowości podjęcia terapii decydują wyniki diagnozy przeprowadzonej przez terapeutę integracji sensorycznej.
Następne spotkania to indywidualne zajęcia terapeutyczne na sali. Częstotliwość spotkań - 1 lub 2 raz w tygodniu. Czas trwania terapii - od 6 miesięcy do 2 lat (w zależności od stopnia zaburzenia w rozwoju dziecka). Czas trwania jednych zajęć to 45 lub 60 minut. Z problemów z zakresu Integracji Sensorycznej dzieci nie wyrosną. One będą rosły razem z nimi. Dlatego tak ważne jest ich wczesne zdiagnozowanie i objęcie terapią SI.
DIAGNOZA PROCESÓW INTEGRACJI SENSORYCZNEJ MOŻE BYĆ PRZEPROWADZONA TYLKO PRZEZ TERAPEUTĘ INTEGRACJI SENSORYCZNEJ POSIADAJĄCEGO ODPOWIEDNIE UPRAWNIENIA.
Czym jest Integracja Sensoryczna?
Integracja sensoryczna -nowoczesna i bardzo skuteczna forma diagnozy i terapii dzieci.
Jest to proces organizujący(integrujący) docierające do mózgu informacje zmysłowe (sensoryczne).Oprócz istnienia 5 zmysłów-smaku, zapachu,słuchu,wzroku oraz dotyku istnieją jeszczedwa bardzo istotne zmysły:równowagi oraz czucia głębokiego. Gdy informacje te płyną bez większych zakłóceń to nie jesteśmy świadomi istnienia skomplikowanych procesów w systemie nerwowym, które maja wpływ na codzienne czynnosci tj.postawa ciała, mowa, planowanie ruchu czy napięcie mięśniowe.Jednak, gdy z różnych przyczyn procesy integracji sensorycznej zostają zakłócone możemy zauważyć u dzieci objawy zaburzeń w przetwarzaniu informacji zmysłowych. Z badań wynika, że co piąte dziecko ma problemy z powiązaniem tego co słyszy, z tym co widzi i czego dotyka. Najbardziej jest to widoczne wtedy, gdy dziecko trafia do grupy przedszkolnej lub szkolnej. Inteligentny i bystry kilkulatek nie może złożyć liter w jeden wyraz. Jego palce nie potrafią pisać. Ma opóźniony rozwój mowy. Widzi, ale ma problem z przepisaniem z tablicy. Słyszy, ale nie może zapamiętać. Chodzi, ale często się potyka, jest niezgrabny ruchowo.
Rezultatem dezorganizacji informacji są problemy w zachowaniu, problemy w zakresie rozwoju ruchowego, koncentracji, trudności szkolne.
Dzięki odpowiednio dobranym ćwiczeniom, osoba taka ma szanse poprawić:
- koordynację,
- motorykę małą i dużą,
- koncentrację i uwagę,
- samokontrolę nad zachowaniem
- samoocenę.
Objawy zaburzeń
Terapia integracji sensorycznej ma postać nauki poprzez zabawę. W odróżnieniu od wielu metod terapeutycznych jest bardzo interesująca i ma postać bez reszty pochłaniającej dziecko aktywności. Nie bez powodu często nazywana jest „naukową-zabawą” – bowiem podczas zajęć mających na pozór charakter jedynie wesołej zabawy.Sala terapeutyczna wyposażona jest w specjalistyczne przyrządy . Celem terapeuty jest dostarczenie kontrolowanej ilości bodźców z wykorzystaniem odpowiednio dobranego sprzętu. Terapeuta znający możliwości dziecka układa je tak, by nie były ani za łatwe ani za trudne. Natomiast dziecko czując, że odnosi sukcesy podnosi swoją samoocenę, która często jest obniżona.
Ćwiczenie konkretnych umiejętności nie jest zwykle samoistnym celem terapii integracji sensorycznej. Podczas zajęć nie ćwiczymy rysowania, łapania czy odbijania piłki lecz stosujemy szereg oddziaływań, które mają stymulować aktywność dziecka w obszarach mózgowych wyznaczonych przez terapeutę.
Terapia integracji sensorycznej:
- poprawia poczucie równowagi,koordynacji wzrokowo-ruchowej,
- poprawia motorykę dużą i małą,
- poprawia umiejętność czytania, pisania, tworzy dobre podstawy do pojawienia się tych i innych umiejętności szkolnych,
- sprawia, że dziecko lepiej słucha, wypełnia polecenia, koncentruje się na wykonywanym zadaniu,
- poprawia się mowa i sposób wypowiadania się dziecka,
- dostarcza stymulacji dotykowej, przedsionkowej, proprioceptywnej, węchowej i wzrokowej,
- sprawia, że dziecko chętniej podejmuje się wykonywania nowych, trudnych zadań,
- powoduje,że stopniowo maleje nadruchliwość, nadpobudliwość-dziecko zaczyna kontrolować swoje nadmiernie nasilone impulsywne reakcje na otoczenie,
- bodźce węchowe, słuchowe, dotykowe, smakowe na które dziecko jest nadwrażliwe, mniej zaburzają działanie dziecka (daje sobie umyć głowę, zaczyna jeśc zróżnicowane pokarmy, itp.)